Grupacija Evropske investicione banke (EIB) tokom 2022. godine ugovorila je rekordan iznos finansiranja za obnovljive izvore energije, efikasnost, izgradnju skladišta i mreže, čime je pokazala odlučnost da se obezbijedi snabdijevanje energijom i u vremenima krajnje neizvjesnosti.
Ukupno finansiranje EIB za projekte održive energije unutar Evropske unije dostiglo je do sada nezabilježenih 17,06 milijardi eura, u skladu sa posebnim paketom podrške u okviru plana REPowerEU namijenjenom prestanku zavisnosti EU od ruskog gasa.
Grupacija EIB (Evropska investiciona banka i Evropski investicioni fond) prošle godine potpisala je investicije u iznosu od 72,5 milijardi eura, koje bi do 2026. godine trebalo da mobilišu oko 260 milijardi eura i otvore 950.000 radnih mjesta. Gotovo polovina kreditiranja u Evropskoj uniji (46%) ugovorena je za projekte u kohezionim regionima, potvrđujući podršku Banke ravnopravnom razvoju zemalja članica EU.
“Ispunili smo obećanja, premašili ciljeve, tvrdnje dokazali djelima. Banka EU angažuje pun kapacitet svog finansijskog arsenala da ublaži ekonomsku krizu izazvanu Putinovom neopravdanom agresijom i postavi temelje održivog oporavka”, izjavio je predsjednik EIB Verner Hojer prilikom objavljivanja godišnjih rezultata Grupacije u Briselu.
EIB je pružila hitnu pomoć Ukrajini isplatom sredstava u visini od 1,7 milijardi eura, kako bi pomogla hitnu obnovu infrastrukture uništene ruskim bombardovanjem. Banka ostaje posvećena jačanju svojih aktivnosti u Ukrajini, u skladu sa ovlašćenjima koja su joj dali lideri EU, u bliskoj saradnji sa Evropskom komisijom, Evropskim parlamentom i međunarodnim partnerima.
Pored podrške Ukrajini, ogranak banke EIB Global ugovorio je nove investicije u iznosu od 9,1 milijarde eura i za druge zemlje van EU. Time je dostigao 10,8 milijardi eura ukupnih investicija od svog nastanka početkom prošle godine.
“Od zelene energije u Africi, do obezbjeđivanja pristupa čistoj vodi stanovnicima Jordana, EIB Global je čvrsto riješen da finansira globalni pravičan prelazak na klimatsku neutralnost. Uvjereni smo da zajedno sa Evropskom komisijom i partnerima možemo da podržimo investicije u vrijednosti od 100 milijardi eura za projekte koji doprinose EU strategiji Global Gateway, potvrđujući ulogu EIB Global u ostvarivanju ciljeva politike EU u pogledu održivog rasta u cijelom svijetu”, rekao je v.d. generalnog direktora EIB Global Markus Bernt.
Finansiranje EIB u održive projekte značajno je povećano na 36,5 milijardi eura (58% od ukupnog obima investiranja), što znači da je banka ispunila obavezu da najmanje polovinu svojih sredstava posveti klimatskim mjerama i održivosti životne sredine. Time se Grupacija EIB približila svom cilju da u ovoj deceniji namijeni hiljadu milijardi eura za zelene projekte, s obzirom da je već tokom protekle dvije godine podržala investicije vrijedne 222 milijarde eura.
EIF investirao 9 milijardi eura
Evropski investicioni fond (EIF) je 2022. godine uložio 9 milijardi eura u male biznise i projekte u oblasti klimatskih promjena i infrastrukture. Ova sredstva bi trebalo da mobilišu investicije u vrijednosti od oko 97 milijardi eura za podršku zelenoj i digitalnoj tranziciji evropske privrede i konkurentnosti. Oko jedne trećine sredstava usmjereno je za oblasti održivosti i zelene transformacije, dok je 27% investirano u manja preduzeća koja posluju u oblastima inovacija i digitalizacije.
Bez obzira na nepovoljne ekonomske projekcije za 2023, EIF planira da nastavi sa uvođenjem višenamjenskog programa InvestEU i dopuni ga novim planovima, kao što je Inicijativa za evropske tehnološke šampione, čije pokretanje se očekuje u narednim nedjeljama. Fokus će biti na ulaganjima za podršku plana REPowerEU.
Odgovor na pandemiju
Po izbijanju pandemije, Grupacija EIB je pravovremeno reagovala i evropskim preduzećima stavila na raspolaganje značajna finansijska sredstva. Uz podršku 22 države članice, Grupacija EIB je osnovala Evropski garantni fond (EGF) koji je tokom dvije godine aktivnosti obezbijedio 20,9 milijardi eura (od raspoložive 24,2 milijarde) u vidu zajmova, garancija, vlasničkog i kvazivlasničkog finansiranja. Ta sredstva su omogućila preduzećima, a naročito malim i srednjim, da se izbore sa posljedicama pandemije. Očekuje se da ukupna finansijska sredstva dostupna u okviru EGF mobilišu investicije vrijedne 183,5 milijardi eura za evropsku privredu.
