Platni sistemi Centralne banke Bosne i Hercegovine (CBBiH) već 20 godina su činjenica koja potvrđuje tezu da u našoj zemlji mogu funkcionirati složeni sistemi po najvišim svjetskim standardima.
Od prvog radnog dana u okviru platnih sistema uspješno i stabilno funkcionišu sistem bruto poravnanja u realnom vremenu (BPRV) – za plaćanja preko 10.000 KM i žirokliring sistem za transakcije u iznosu jednakom ili manjem od 10.000 KM. I nikada se nije desilo da sistem zakaže ili ne obavi pravovremeno namijenjeni posao. Ni tokom poplava 2014. niti sistemskim promjenama kakve je donijela pandemija Covid-19.
Tokom godina, sistem se kontinuirano dograđuje radi ispunjavanja svih neophodnih tehnoloških i sigurnosnih standarda, a najveći iskorak je napravljen u 2019. godini kada je žirokliring sistem usklađen s načinom rada u Evropskoj uniji te je na taj način stvorena pretpostavka za bržu integraciju platnih sistema CBBiH u EU tokove.
Rukovodilac Službe za informatičku podršku Odjeljenja za platne sisteme CBBiH Saša Lemez je danas novinare u Sarajevu upoznao s istorijatom te osnovnim značajkama Platnih sistema; bruto poravnanjem u realnom vremenu, žirokliring plaćanjima, te uređenju koje donose jedinstveni registri računa i kredita.
Lemez je prezentirajući podatke iz 2020. godine o omjeru Bruto poravnanja u realnom vremenu (BPRV), sitem za velika plaćanja, i Žiro kliring transakcija (sistem za mala plaćanja), kazao da je u ukupnom broju transakcija (oko 43,77 miliona) udio Žirokliringa čak 97,56% (oko 42,70 miliona transakcija) a RTGS-a samo 2,44% (oko 1,07 miliona transakcija).
Međutim, što je i očekivano, vrijednost transakcija u KM je na strani RTGS-a (čak 82,8% ili blizu 87,11 mlrd KM) u odnosu na vrijednost transakcija putem Žirokliringa (udio 17,2%; oko 18,02 mlrd KM).
Inače, ukupna novčana vrijednost žirokliring transakcija (oko 18,02 mlrd KM) u pandemijskoj 2020. smanjena je za 1,1% u odnosu na 2019. godinu (oko 18,22 mlrd KM), dok je vrijednost BPRV transakcija u 2020. smanjena za 16,9%, na 87,11 mlrd KM sa blizu 104,83 mlrd KM.
